Pandemi, savaşlar, jeopolitik gerilimler, ekonomik çekişmeler… 2020'ler şimdiye kadar oldukça zorlu geçti. Pek çok kişi 2024'ün geride kaldığını görmekten mutluluk duyarken, 1 Ocak'la birlikte en azından biraz istikrar gelmesini umuyor.
Müzayede evlerinin personel sayısı genellikle piyasanın durumu hakkında bilgi verir. Noel’den hemen önce ise, Sotheby’s ciddi kesintiler yaptı. Buna rağmen müzayede evi 2025 yılında, bir zamanlar Whitney Museum of American Art’a ev sahipliği yapan Breuer binasındaki 100 milyon dolarlık yeni merkezine taşınacak. Sanat piyasası, nihayetinde, çelişkili olmayı sürdürüyor.
Peki bu yıl bizi başka neler bekliyor olabilir? Sektörün önde gelen isimlerine tahminlerini sorduk.
Jussi Pylkkänen izniyle
Jussi Pylkkänen
Art Pylkkänen’in kurucusu ve Christie’s müzayede evinin eski küresel başkanı
“Mevcut koşullarda, güzel sanatlar piyasasındaki alıcı ve satıcılara ayrı ayrı bakmak en mantıklısı. Alıcı tarafında, iyi yönde gelişim gösteren piyasanın alt segmentinde oldukça fazla hareketlilik mevcut. Hem klasik hem de çağdaş koleksiyonlar oluşturmaya yatırım yapan pek çok kişi var. Bu durum, 2025 yılının sonuna kadar fiyatların %10 oranında artmasını sağlayacak. Günümüzün jeopolitik sorunları, Asya’daki katılımın yavaşlaması ve Avrupa’nın kemer sıkma politikaları, orta pazarda fiyatların düşmesine ve büyük müzayede evlerindeki günlük satışların daha düşük oranlarda gerçekleşmesine yol açtı. Bu durgunluk, önceki yıllardaki coşkulu büyümeyi takip edemeyecek olan günümüz piyasasında da hissediliyor. Resim piyasasının en üst segmentinde, yüksek kaliteli eserleri takip etme konusunda büyük bir iştah var. Müzayede evlerinin bu tür eserleri tedarik etmekte zorlanmasıyla birlikte, sanat danışmanları ve tüccarlar bu talebi karşılamak amacıyla önemli eserleri hedefleyerek giderek daha fazla rol üstleniyor.”
Fotoğraf: Timothy Greenfield-Sanders
Amy Cappellazzo
New York'taki Art Intelligence Global’in kurucu ortağı
“Bu yıl sosyal medyada, haber akışlarında ve galeri sunumlarında karşımıza çıkan görsel algoritmaların daha da yoğunlaştığı bir yıl olacak. İştahımızı ve estetik tercihlerimizi test eden varyasyonlarla, zaten bildiğimiz ve “beğendiğimiz” şeylerin tekrarlarını görmeye devam edeceğiz. Pek çok kişi bunun iyi bir şey olduğunu düşünecek, hatta bunu ilerleme olarak görecek. Çünkü böylelikle, bu kadar fazla görsel kalıntı arasından eleme yapma ihtiyacından kurtulacağız. Ancak bu durum beraberinde bizi daha zayıf, entelektüel açıdan daha az bağımsız ve daha kayıtsız kılacak.
Ama umut var. Bu yıl aynı zamanda sanat piyasasının en zeki ve cesur katılımcılarının —sanatçılar, koleksiyoncular, galericiler, editörler, yazarlar—alışkanlıkların derin izinden sıyrılıp yeniden popüler olmayan, modası geçmiş, çirkin, zor ve meydan okuyan şeylere bakmaya başlayacağı bir yıl. Bizi kişisel olarak kurtaracak ve sanat piyasasına, küratörlük pratiğine, akşam yemeği sohbetlerine ve özgür düşünceye yenilenmiş bir sağlamlık getirecek olan şey, bariz olandan daha az bir şey üzerinde cesurca düşünmek ve yatırım yapmaktır.”
© Christies Images Limited
Guillaume Cerutti
Christie’s’in icra kurulu başkanı
“2025 yılı için umudum, sanat piyasasının sürdürülebilirlik konusunda aktif ve kararlı bir yaklaşım için çaba göstermeye devam etmesidir. Son yıllarda bazı ilerlemeler kaydedildi, ancak daha yapılması gereken çok şey var. Özellikle müzayede evleri, galeriler ve sanat fuarları tarafından verilen taahhütlerin kesinliğini, ölçülebilirliğini ve şeffaflığını artırmaya ihtiyaç var. Christie’s olarak, Science Based Targets Initiative’e (Bilime Dayalı Hedefler Girişimi) katılarak bu çabalara öncelik vermeye devam edeceğiz.”
Fotoğraf: Damian Griffiths
Niru Ratnam
Niru Ratnam galerisinin kurucusu, Londra
“Avrupa, İmparatorluk Dönemi sonrasındaki durgunluğa doğru sürüklenmeye devam edecek. Her ne kadar burada daha az koleksiyoncu olsa da, Londra koleksiyoncu olmak için iyi bir yer. Koleksiyon yapmaya devam edenler, spekülatörlerin belirli türlere odaklanma yönündeki piyasa baskısı daha az olduğu için, daha iddialı olma şansına sahip. Galeriler de muhtemelen daha geniş kapsamlı programlar sunacaklardır.
ABD pazarı da canlanmaya devam edecek. Sharjah ve Abu Dabi’deki büyük müzelerin açılışının etkisiyle Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar’da küratöryel ve pazar dinamikleri güçlenmeyi sürdürürken, Hindistan çağdaş sanat pazarının önemi artacak. Müzayede evlerinden biri kapanacak ve daha fazla fuar açılacak. Kısacası enteresan bir yolculuk bizi bekliyor!”
Fotoğraf: Bandele Zuberi
Rakeb Sile
Addis Fine Art, Addis Ababa ve London’ın kurucu ortağı ve direktörü
“2024’te gördüğümüz gibi, 2025’te de zorlu bir pazar karşısında yeni ve yaratıcı iş uygulamalarını keşfeden galerilerde önemli bir büyüme olacağını tahmin ediyorum. Daha fazla galeri, özellikle gelişmekte olan galeriler için önem arz eden, lojistik ve mali yükler yaratan standart beyaz küp mekanlardan uzaklaşarak, göçebe ve işbirliğine dayalı sergi uygulamalarını keşfedecek. Galerilerin, sanatçıların kariyerlerini işbirliği içinde destekleyebilmek adına birlikte çalışmanın yeni yollarını bulmasıyla da sanatçı temsilciliği alanında esneklik artacak. Yavaşlayan piyasa, bizi geleneksel galeri modelini eleştirel bir perspektiften yeniden gözlemlemeye itti. Bu elzem değerlendirme, olumlu değişim için bir katalizör sunuyor.”
Patti Wong izniyle
Patti Wong
Hong Kong'daki Patti Wong & Associates’in kurucu ortağı ve ortağı
“Satın alım gücünün büyük kısmının Amerikalı koleksiyonculardan geleceğini ve 2025’te onların zevklerinin ön plana çıkacağını öngörüyoruz. Ruscha, Lichtenstein, Basquiat, Condo, Hockney ve Warhol’u düşünebilirsiniz. Avrupa ve Asya’daki kısıtlı tedarik sürerken, alıcılar sürrealizme yönelecek ve muhtemelen eski dönem sanatçılarına olan ilgi yeniden artacak.”
© Julian Cassady Photography
Lisa Dennison
Sotheby’s Amerika başkanı
“(İnternet üzerinden) canlı yayın ve online açık artırma gelişip daha sofistike hale gelmiş olsa da, koleksiyoncuların canlı bir açık artırmanın verdiği benzersiz heyecanla tekrar temas kurmak istedikleri hissediliyor. Bu da, 2025 yılında geleneksel kategorileri, özel ışıklandırma ve dijital donanımlarla harmanlayan, hem salondaki hem de evdeki izleyicilerin deneyimine odaklanan satışlarda daha fazla yaratıcılık anlamına gelecektir. Sotheby’s New York’ta bizim için, yıl sonunda Breuer’e taşınmamız öncesinde tabii ki büyük bir heyecan var.
Amrita Jhaveri
Mumbai'daki Jhaveri Contemporary'nin kurucu ortağı
"Barbican’daki son sergi ve Serpentine Gallery, Royal Academy of Arts ve Kiran Nadar Museum of Art’taki, 70’li ve 80’li yıllarda öne çıkan Hintli sanatçılara odaklanan gelecek sergiler ışığında, pazar ilgisinin Souza ve Raza gibi Bağımsızlık Dönemi sonrası modern ressamlar kuşağından, çoğunluğu kadın sanatçılardan oluşan Arpita Singh, Nilima Sheikh ve Mrinalini Mukherjee gibi isimlerin bulunduğu yeni kuşağa kayacağını öngörüyorum. Hindistan’daki pazar güçlü kalmaya devam ediyor ve bu sanatçı grubu için kırılan rekorlarla piyasa yüksek performans sergilemeye devam edecektir."
Carrie Scott
Londra’daki Seen art consultancy’nin kurucusu ve küratörü
“2025, koleksiyonerlerin "hiper-yerelleştiği" ve "hiper-bağlantılılık" talep ettiği bir yıl olacak. Koleksiyoncular kendi köklerini ve yerel hikayelerini yansıtan eserler aradıkça, bölgesel sanat merkezleri gelişecek. Fakat bununla da yetinmeyerek bu anlatıları yenilikçi dijital deneyimlerle (etkileşimli hikâye anlatımı veya NFT’leri COA olarak kullanma) birleştiren sanatçılar öne çıkacak. Her şey kişisel, dayanağı olan, aynı zamanda da sınırları zorlayan sanatla ilgili. En azından ben böyle umuyorum.”