Göbeklitepe, 2018 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alındı. Göbeklitepe’nin de dahil olduğu Taş Tepeler projesi kapsamında Şanlıurfa’da yürütülen kazı çalışmaları çarpıcı bir gerçeği gün yüzüne çıkardı: Göbeklitepe’den daha eski kalıntıların bulunmasıyla, tarihin sıfır noktası daha eski bir noktaya taşınmış olabilir.
Tam bu noktada Çakmaktepe, Göbeklitepe’nin "tarihin sıfır noktası" olarak bilinen unvanını yeniden tartışmaya açarak, insanlık tarihinin derinliklerine dair yeni ipuçları sunuyor.
Göbeklitepe ve Karahantepe'nin atası: Çakmaktepe
Şanlıurfa'nın yaklaşık 20 km güneybatısında, deniz seviyesinden 670 metre yüksekteki Fatik Dağları’nın kalker platolarında yer alan Çakmaktepe, Harran Ovası’nın batısında pek çok yeni yerleşim alanını ortaya koyan araştırmaların odak noktası oldu.
2012 yılında bölgede başlanılan yüzey araştırmalarının ardından 2021 yılından itibaren daha detaylı kazı çalışmalarına geçildi. Araştırma sonuçlarına göre, buradaki yerleşimlerin çoğu, çanak çömlek dönemi öncesi avcı-toplayıcı topluluklara ait izler taşıyor.
Çakmaktepe’de yalnızca konut olarak tanımlanabilecek değil, kamusal amaçlı kullanılmış yapılar da açığa çıkarıldı. Çakmaktepe’nin, Göbeklitepe ve Karahantepe’nin atası olduğunu düşündüklerini belirten Doç. Dr. Fatma Şahin, bu alanda ana kayaya oyulmuş, yaklaşık 16 metre çapında büyük bir yapı bulduklarını belirtti. Şahin, yapının içinde yabani sığır, koyun, keçi, atgiller ve ceylan gibi çeşitli hayvan türlerinin yanmış başlarının tespit edildiğini ifade etti. Henüz Karbon-14 testi yapılmamış olsa da, bulunan taş aletlere dayanarak Çakmaktepe’deki yerleşimin MÖ 10 binlere, yani Göbeklitepe’den 500 ila 1000 yıl daha eskiye uzanabileceği tahmin ediliyor.